Zendo Karate Tai-Te-Tao
Zendo karate tai-te-tao
Styl oficjalnie zaistniał w 1975 roku, a już w latach 1977/78 uzyskał wysokie oceny japońskich mistrzów budo i ludzi nauki. Główne dojo w Monachium, tzw. Hombu, przejął wówczas Lothar Sieber i to on jest odpowiedzialny (upoważniony, lub wręcz zobowiązany testamentem Petera Jahnke) za dalszy rozwój tej sztuki walki i jej techniczne dopełnienie. Obecnie styl ten zawiera elementy karate shotokan i wado-ryu, amerykańskiego TAI-karate mistrza D. Germana 10 dan, wushu kungfu i taekwondo.
Realizowane są tu zasady taktyczne: nieprzeciwstawiania się działającej sile (zasada wody, elastyczności, ustępowania), 'aiki' i 'yin-yang' [Cynarski 1998]. Podstawowymi komponentami są: nastawienie duchowe, ruch (ruchliwość), harmonia, kata (formy techniczne), waza (technika), kumite (walka) i samoobrona [Sieber 1992]. Stosowane są m. in. seryjne uderzenia (łańcuchowe techniki specjalne), ale także - sprawdzane w shiwari (testach łamania) i na twardych deskach makiwara - mocne, rozstrzygające atemi, czyli precyzyjne uderzenia i kopnięcia. Shihan Sieber wprowadza metodę treningu na przyrządach; oprócz worków i wspomnianych (drewniano-stalowych) makiwar, są to stalowe ramki, manekin (także w części z elementów stalowych), kamień do "utwardzania" powierzchni uderzających i sprzęt do ćwiczeń siłowych. Zendo karate tai-te-tao nazywane jest od kilku lat "idokan karate", przez nawiązanie do koncepcji mistrza W. Straussa 10 dan z Australii [Sieber 2001; Cynarski 1998]. Integralną częścią tego stylu karate jest samoobrona, bazująca na technice szkoły yoshin-ryu jujutsu-karate L. Siebera. Zresztą zarówno w Niemczech, jak i w Polsce karate i jujutsu nauczane są równolegle, właściwie łącznie [Cynarski 1999 b], w ramach systemu nauczania walki wręcz i japońskiej szermierki (iaido, kobudo), w którym styl ten znakomicie się uzupełnia z wymienionymi metodami komplementarnych (i "kompatybilnych") sztuk walki.
W listopadzie 1996 roku shihan Sieber został oficjalnie promowany na 10 dan w tym stylu karate, wchodząc w ten sposób do nielicznego grona najwyżej utytułowanych mistrzów sztuk walki [Cynarski 1997 c, d]. W 1999 roku w Leksykonie sztuk walki W. Linda wśród głównych kierunków karate pojawia się zendo karate tai-te-tao [Lind 1999, s. 294](3). Nie ma natomiast idokan karate. Posiadając czarny pas zendo karate tai-te-tao nie trzeba zdawać egzaminu technicznego na ten sam stopień w idokan karate. Wystarczy być członkiem właściwego krajowego stowarzyszenia Idokanu (np. SIP), realizować w swej drodze karate ido(4), a także wskazane jest ćwiczyć równolegle jujutsu lub sztukę pokrewną (judo-do, judo, aikijutsu, aikibudo).
W leksykonie Linda nie ma też wymienionych wśród nazw 'kata karate' form tego stylu [Lind 1999, s. 305-306]. Tym bardziej potrzebna była książka nt. kata zendo karate tai-te-tao, którą przygotowali Bachmeier i Uebrück [1999]. Książka ta, opatrzona słowem wstępnym L. Siebera, zawiera treści materiałów informacyjnych szkoły "Jiu-Jitsu u. Karate Schule L. Sieber" w Monachium i DDBV e. V., a więc m. in. dokumenty i teksty autorstwa P. Jahnke i L. Siebera, oraz rekomendacje japońskich ekspertów (wraz z kopią tekstów w języku japońskim). Wymienieni uczniowie monachijskiego Hombu dokonali pierwszego opisu kata tego stylu. Po raz pierwszy pojawiły się też nazwy form uczniowskich: "jindo-te" - droga ręki człowieczeństwa i "jin-te" - ręka człowieczeństwa. Autorzy pouczają (prawdopodobnie słowami Jahnke): "Kto rozwinął zdolność do prawdziwej miłości, zwycięża osobisty egoizm i staje się skromnym oraz pokornym" [Bachmeier, Uebrück 1999, s. 32].
Formy stylu (kata) zawierają esencję jego specyfiki - zapis technik, bojowe doświadczenia dawnych mistrzów, ukryte dla zewnętrznego obserwatora symbole (znaczenia gestów, nazw etc.). Wszystkie pięć form zendo karate tai-te-tao (w przekazie soke Siebera) zawiera stare techniki japońskie, koreański i chińskie. Kolejne kata to:
kyu kata jindo-te (jap. kyu - poziom uczniowski, jindo - humanizm, humanitaryzm, te - ręka, ręce) - twórca P. Jahnke;
kyu kata jin-te (jin - człowiek, w konfucjanizmie zasada "żen" dotyczy także humanitaryzmu, życzliwości do drugiego człowieka) - twórca L. Sieber;
dan kata tai-te-tao (pierwsza forma mistrzowska "drogi ręki pokoju") - twórca P. Jahnke;
dan kata tao-te ("moc Tao") - twórca P. Jahnke;
sandan kata tai-te-jutsu (forma na trzeci dan, technika ręki pokoju) - twórca L. Sieber.
Dwie pierwsze formy wymagane są na stopnie uczniowskie kyu, trzy kolejne na stopnie dan. Ograniczenie liczby kata do pięciu wynika z dość powszechnego poglądu wyrażanego przez mistrzów karate, że karateka poznać może w życiu najwyżej 5 kata, w tym w jednym lub w dwóch powinien się specjalizować.
Szkoła w ramach danego stylu powinna się charakteryzować specyfiką niektórych metod treningowych, doskonałością określonych technik, rozłożeniem akcentów na cele, jakie mają być osiągane i sposoby ich realizacji, co wynika z preferencji głównych trenerów. W Hombu doskonalone jest zwłaszcza zastosowanie technik w realnej sytuacji obrony koniecznej i perfekcyjnie dopracowywane techniki ręczne. Natomiast centralny ośrodek SIP (Dojo Budokan) kładzie większy nacisk na sprawność użycia technik nożnych i wolną walkę. Jeszcze inaczej wygląda szkolenie w greckiej szkole D. Schmidta, który do programu treningowego włącza medytację zen.
/fragment artykułu/
Rocznik Naukowy IDO tom III